خلاهای گسترده‌ای در بررسی پرونده‌های مهاجران افغانستانی در روند تخلیه
کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان امریکا با نشر سندی تازه، جزئیات نگران‌کننده‌ای از روند بررسی و انتقال شهروندان افغانستان به ایالات متحده در جریان تخلیه سال ۲۰۲۱ و دوره‌های پس از آن را منتشر کرده است. این سند که بخشی از یک تحقیق چندساله درباره نحوه خروج دولت بایدن از افغانستان است، از «خلأهای بزرگ» در روند بررسی پیشینه و هویت افراد تخلیه‌شده پرده برمی‌دارد.
In a Foreign Affairs investigation into Biden administration’s disastrous withdrawal from Afghanistan spanning from 2022 to 2024, we identified gaping holes in vetting of Afghan nationals.
Here we make specific note of systemic problems like Afghans being put on planes without a… pic.twitter.com/FUk3oIbbNN
خبرنامه نوروز
— House Foreign Affairs Committee Majority (@HouseForeignGOP) November 28, 2025
کمیته در این سند می‌نویسد:
«در یک تحقیق کمیته امور خارجی دربارهٔ خروج فاجعه‌بار دولت بایدن از افغانستان که سال‌های ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۴ را دربر می‌گرفت، ما به خلأهای بزرگی در روند بررسی پیشینه و صلاحیت شهروندان افغانستان دست یافتیم.»
بر بنیاد یافته‌های این گزارش، نبود مدارک شناسایی معتبر، عدم دسترسی به پایگاه‌های اطلاعاتی، و نبود سیستم‌های رهگیری داده‌ها در میدان هوایی کابل، روند بررسی امنیتی را با مشکلات جدی روبه‌رو ساخته بود. یک کارمند وزارت خارجه امریکا گفته است که مقام‌ها در زمان تخلیه «هیچ ایده‌ای نداشتند که آیا افرادی که تخلیه می‌شوند تهدید هستند یا نه.»
در بخش دیگری از این سند، کمیته به «نقص‌های نظام‌مند» در روند انتقال افغانستانی‌ها اشاره می‌کند و می‌نویسد:
«در این‌جا به‌صورت مشخص به مشکلات نظام‌مندی اشاره می‌کنیم؛ از جمله سوار کردن افغانستانی‌ها به هواپیما بدون ارائه مدرک هویت، بدون غربالگری بیومتریک، و نادیده گرفتن بسیاری دیگر از پروتکل‌های اساسی بررسی صلاحیت.»
شاهدان و کارمندان وزارت خارجه به مواردی اشاره کرده‌اند که در آن‌ها پروازها پس از بلند شدن، به دلیل پرچم سرخ امنیتی چند مسافر، مجبور به بازگشت به کابل شده‌اند. در یک مورد مشابه، هواپیما اجازه یافت به کشور سوم پرواز کند؛ هرچند بررسی‌های امنیتی کامل نشده بود.
همچنین، یک یادداشت داخلی وزارت خارجه به تاریخ ۲۲ آگست ۲۰۲۱ نشان می‌دهد که سیستم غربالگری بیومتریک در میدان هوایی کابل در دسترس نبود، و پنج مورد شناسایی شده که شهروندان افغانستان «پاسپورت‌های امریکایی ارائه کرده بودند که متعلق به خودشان نبود.»
گرتا هولتز، سفیر امریکا در دوحه در زمان تخلیه، نیز در گفت‌وگو با این کمیته گفته است که تعداد زیادی از افغانستانی‌های تخلیه‌شده بدون هیچ‌گونه مدرک هویت واقعی وارد خاک امریکا شده‌اند. به گفته او، وزارت خارجه برای بسیاری از آنان «گذرنامه‌های موقت» صادر کرده بود که صرفاً «یک تکه کاغذ با عکسی بود که همان‌جا در خط پرواز گرفته می‌شد.»
این یافته‌ها در حالی منتشر می‌شود که وزارت خارجه امریکا اخیراً اعلام کرده است صدور ویزه برای افرادی که با پاسپورت افغانستان سفر می‌کنند را به‌طور موقت متوقف کرده است. مقام‌های امریکایی می‌گویند این تصمیم بخشی از یک اقدام فوری برای «تقویت امنیت ملی و حفاظت از مردم امریکا» است.
گزارش تازه کمیته‌ی امور خارجی، انتقادها درباره نحوه‌ی تخلیه و برنامه‌ریزی دولت بایدن در روزهای سقوط کابل را بار دیگر برجسته کرده و بحث‌های سیاسی درباره پیامدهای این تصمیمات را در واشنگتن داغ‌تر ساخته است.
